Γιώργος Δ. Ανδρέου

Λίγα χρόνια μετά την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ (28 Μαίου 1979 για να μην ξεχνιόμαστε) με την έναρξη της ροής του πακτωλού των Ευρωπαϊκών ενισχύσεων της αγροτικής παραγωγής – ήταν η δεκαετία του ’80 - ενεργοποιήθηκε το δαιμόνιο, η στρεβλή εφευρετικότητα και φαντασία των Ελλήνων. Οργανώθηκε ποικιλοτρόπως, με θαυμαστή ταχύτητα, η ρεμούλα των επιδοτήσεων.

«Όλα τα κιλά όλα τα λεφτά», φώναζαν στα μπλόκα οι αγρότες απαιτώντας επιδοτήσεις για την παραγωγή, χωρίς όρους, κανόνες προϋποθέσεις.

Ευκαιρία λοιπόν να ακουστούν δημόσια κάποιες πικρές αλήθειες:

- Οι νόμιμες επιχορηγήσεις, πολλώ μάλλον οι παράνομες, ξέφυγαν ευθύς εξ αρχής από το σκοπό που δίνονταν - επενδύσεις στην αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, δημιουργία υποδομών για αύξηση παραγωγής, επεξεργασία, τυποποίηση κλπ. Θεωρήθηκαν εισοδηματική ενίσχυση που δημιούργησε πρόσκαιρη ευμάρεια και σε μεγάλο ποσοστό κατασπαταλήθηκε. Σε καταναλωτικές δαπάνες, πολυτελή διαβίωση, ταξίδια, ακριβά αυτοκίνητα, ενίσχυση των επαρχιακών «πολιτιστικών κέντρων», κατά κόσμο σκυλάδικων που ξεφύτρωναν εν μια νυκτί στις αγροτικές περιοχές. Κατατέθηκαν στις ποδιές των αθρόως εισαγόμενων από τις «ευημερούσες» τότε χώρες του λεγόμενου ανατολικού μπλοκ, δίμετρων, ξανθιών κατά κανόνα, dame consommatrice, που συμμετείχαν στην ανάλωση των επιδοτήσεων σε ευγενή ποτά και πρόσφεραν με το αζημίωτος εκτόνωση σε κάποιους – αρκετούς - θερμόαιμους αγρότες. Σε κάποιους, για να μην εξισώνουμε τους πάντες. Χαλάρωση των ηθών, εκμαύλιση χαρακτήρων, διάλυση οικογενειών και άλλα πολλά αρνητικά και ευτράπελα που αλλοίωσαν την κοινωνική φυσιογνωμία της Ελληνικής επαρχίας.

- Η ρεμούλα πραγματοποιούνταν με την αγαστή συνέργεια πολλών παραγωγικών τάξεων. Αγροτών που «δήλωναν» ανύπαρκτες καλλιέργειες και «πουλούσαν» ανύπαρκτες παραγωγές. Μεταφορέων που τιμολογούσαν μεταφορές ανύπαρκτων φορτίων αγροτικών προϊόντων , φορτηγά φορτωμένα «αέρα» - καμία σχέση με το αντίστοιχο σύνθημα εφόδου στο αλβανικό μέτωπο - που «έμπαιναν» υποτίθεται στις μονάδες επεξεργασίας, τα εκκοκκιστήρια, τα ελαιοτριβεία, τα συσκευαστήρια για να προσμετρηθούν στην επιδοτούμενη παραγωγή. Βιοτεχνών και βιομηχάνων που τις επεξεργάζονταν και τις διακινούσαν. Υπαλλήλων του δημοσίου και των δημοσίων οργανισμών, προκάτοχων του ΟΠΕΚΕΠΕ, που ήταν εντεταλμένοι να ελέγχουν την αλήθεια της παραγωγής, τις ποσότητες και τις ποιότητες. Η «πίττα» μοιραζόταν σε πολλούς με δίκαιο εθιμικά προκαθορισμένο ποσοστό, ανάλογο προς την βαρύτητα της συμμετοχής και τα έξοδα συγκάλυψης.

- Οι πολιτικοί αν και έβλεπαν την εκτροπή, ειδικά από τη δεκαετία του 80 που στήθηκε το σύστημα της αρπαχτής και μετά, δεν έκαναν καμιά προσπάθεια να ελέγξουν, να πατάξουν τη διαφθορά, να βάλλουν τάξη, να κατευθύνουν τις επιδοτήσεις στον αληθή τους προορισμό. Αντίθετα - κάποιοι ήξεραν, κάποιοι δεν ήθελαν να ξέρουν - ανέχτηκαν, έως και υπέθαλψαν την παρανομία. Εκμεταλλεύτηκαν κομματικά την ψεύτικη και πρόσκαιρη «ευμάρεια» που δημιουργούσε, ως δήθεν οφειλόμενη στη δική τους αποτελεσματική διακυβέρνηση. Μετέτρεψαν μάλιστα με νόμους τα κακουργήματα σε πλημμελήματα, αθωώνοντας πολλούς.

- Με παρέμβαση τις ΕΕ, που χρειάστηκε σχεδόν 20 χρόνια για να καταλάβει τι γινόταν, το σύστημα των επιδοτήσεων άλλαξε το 2006, αποσυνδέθηκε από την παραγωγή και την διακίνηση των γεωργικών προϊόντων και συνδέθηκε με την καλλιεργούμενη έκταση. Το εθισμένο στη ρεμούλα σύστημα αιφνιδιάστηκε, για λίγο χρόνο, η «μαγκιά» των Ελλήνων όμως δεν άργησε να στήσει νέο σύστημα λεηλασίας , με βάση την εκμετάλλευση της ανεκμετάλλευτης γης, με αιχμή τους κτηνοτρόφους αλλά και αρκετούς γεωργούς. Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί ήταν εκεί, ανεκτικοί, εθισμένοι στην συμμετοχική ανοχή.
Το συγκεκριμένο όμως απόστημα, όπως όλα, έσπασε , όχι μόνο του αλλά γιατί η ΕΕ, πάλι μετά από σχεδόν 20 χρόνια, κατάλαβε τι γινόταν και παρενέβη δια της Ευρωπαίας Εισαγγελέως,

Ηθικά διδάγματα και από αυτή την εθνική καταισχύνη:

- Ακούγονται επιεικώς υποκριτικές, έως προκλητικές, οι δηλώσεις των εκπροσώπων των εργαζομένων στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Οι εντεταλμένοι φορείς να ελέγχουν τη διακίνηση των επιχορηγήσεων είναι εν πολλοίς συμμέτοχοι, είτε με συνδρομή είτε με ανοχή στο σύστημα που τις υπεξαιρεί. Δυστυχώς φτάσαμε να αναρωτιόμαστε ποιος θα μας φυλάξει από τους φύλακες.

- Εξ ίσου προκλητικές και υποκριτικές ακούγονται και οι δηλώσεις των εκπροσώπων των αγροτών και κτηνοτρόφων, χωρίς τη συμμετοχή των οποίων δεν μπορούσε να γίνει τίποτα. Δεν δικαιολογούνται ούτε οι αθώοι εξ αυτών γιατί γνώριζαν, σιωπούσαν και ανέχονταν σε βαθμό ποινικής συνέργειας και υπέθαλπαν τους ενεχόμενους.

- Ούτε οι αρμόδιοι του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που εποπτεύει υποτίθεται στο σύστημα – σήμερα, χθες προχθές, ΝΔ, Σύριζα, Πασοκ – νομιμοποιούνται να δηλώνουν, υποκριτικά, άγνοια. «Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω».

Το απόστημα όμως έσπασε κ Πρωθυπουργέ στα δικά σας χέρια. Όλοι γνωρίζουν ότι δεν δημιούργησε η Κυβέρνησή σας το σύστημα, το ανέχθηκε όμως, το διαχειρίστηκε, ίσως και κάποιοι το υπέθαλψαν.

Στο χέρι σας είναι τώρα που γνωρίζετε. Θα κριθείτε αν θα:

Καθαρίσετε το συγκεκριμένο απόστημα βαθιά μέχρι το κόκκαλο.

Ψάξετε σε βάθος και για άλλα αποστήματα, αν θα τα ανοίξετε και θα αφαιρέσετε με κοφτερό νυστέρι το αρρωστημένο τμήμα.
Δημιουργήσετε μηχανισμούς που δεν θα επιτρέπουν να κακοφορμίζει ο δημόσιος βίος.

Ο Γιώργος Ανδρέου είναι δικηγόρος (www.andreoulaw.gr)