Rencontres d' Arles: Φλας στη μακροβιότερη γιορτή φωτογραφίας

Εδω και περισσότερο από μισό αιώνα, στη διάρκεια του καλοκαιριού, 300 και πλέον καλλιτέχνες και επιμελητές και πάνω από 40 εκθέσεις φωτογραφίας και πολιτιστικές εκδηλώσεις σε διάφορα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς φέρνουν στο προσκήνιο της τέχνης τη γραφική Αρλ της Νότιας Γαλλίας.



Το Rencontres d’Arles είναι το μακροβιότερο φεστιβάλ φωτογραφίας στον κόσμο και παρουσιάζει τις τάσεις της παγκόσμιας φωτογραφίας, σύγχρονες καλλιτεχνικές προσεγγίσεις σε κοινωνικά θέματα και τεχνολογίες αιχμής. Ανανεωμένο και με πολλές εκπλήξεις, φέτος συμπληρώνει τα 56 του χρόνια και ξεκινά στις 7 Ιουλίου (θα διαρκέσει έως τις 5 Οκτωβρίου) παρουσιάζοντας πληθώρα εκθέσεων, διαλέξεων και δρωμένων.




Ολα ξεκίνησαν από το όραμα των τριών ιδρυτών του: ο φωτογράφος Λουσιέν Κλεργκ, ο ιστορικός-επιμελητής τέχνης Ζαν-Μορίς Ρουκέτ και ο συγγραφέας Μισέλ Τουρνιέ πάσχισαν ώστε να αναγνωριστεί η φωτογραφία ως μορφή τέχνης. Από τις συναντήσεις μιας παρέας φωτογράφων την πρώτη χρονιά, το 1970, το φεστιβάλ έχει φτάσει σήμερα στο 1,5 εκατομμύριο επισκέπτες και σε αμέτρητες συμμετοχές από διεθνούς κύρους καλλιτέχνες.



Ως αναγνωρισμένος θεσμός πλέον, μετρά 55 χρόνια με εκθέσεις φωτογραφίας, προβολές, συμπόσια, συναυλίες, εργαστήρια και παραστάσεις στην αρχαία πόλη της Αρλ. Κατά τη διάρκεια της περίφημης «Νύχτας» δε, της πιο αξέχαστης εκδήλωσης του φεστιβάλ, οι επισκέπτες αγρυπνούν κάτω από τα αστέρια μέχρι τα ξημερώματα. Είναι η στιγμή που το βραβείο Kering Women In Motion θα απονεμηθεί στην Αμερικανίδα Ναν Γκόλντιν στο Théâtre Antique, όπως έχει προαναγγελθεί φέτος. Με τα πορτρέτα της να αποδομούν τα στερεότυπα των φύλων και να αναδεικνύουν την πραγματικότητα της ενδοοικογενειακής βίας, της επιθυμίας και της περιθωριοποίησης, την ξεχωριστή βραδιά της 8ης Ιουλίου η φωτογράφος θα δώσει για μία ακόμα φορά φωνή σε γυναίκες και κοινότητες μειονοτήτων.




Η Γαλλία, όπου εφευρέθηκε η φωτογραφία, υποδέχεται τις προκλήσεις του μέλλοντος του Μέσου. Ενα φεστιβάλ φωτογραφίας τόσο εμβληματικό όσο αυτό της Αρλ γίνεται ο καθρέφτης της κοινωνίας, των ερωτήσεων και των κινημάτων που την εμψυχώνουν, ενώ με την ποικιλομορφία των φωνών και των θεμάτων που παρουσιάζει εκκινεί επίκαιρους προβληματισμούς. Από την Αυστραλία μέχρι τη Βραζιλία και σε όλη τη Βόρεια Αμερική και την Καραϊβική, σε μια εποχή όπου ο εθνικισμός, η οικονομική κρίση και τα περιβαλλοντικά ζητήματα κυριαρχούν, οι εικόνες που εκτίθενται φέτος προσφέρουν μια αντίστιξη με θεματικές πάνω στην ποικιλομορφία των πολιτισμών, των φύλων και της καταγωγής.



Τοποθετώντας τους λαούς στον πυρήνα της διοργάνωσης, η έκθεση «On Country: Photography from Australia» συγκεντρώνει αυτόχθονες και μη καλλιτέχνες που μαρτυρούν τις ορατές αλλά και τις αόρατες πτυχές της ύπαρξης στη χώρα. Με τη δουλειά τους εξερευνούν παλιές και νέες σχέσεις ανάμεσα σε αυτόχθονες, αποικιοκράτες, κοινότητες και ταυτότητες στην Αυστραλία του σήμερα, αναγνωρίζοντας το παρελθόν και προτείνοντας ένα νέο μέλλον.




Το πρότζεκτ «Ancestral Futures» παρουσιάζει τη νέα γενιά που εκφράζεται με φωτογραφία, βίντεο και κολάζ πάνω σε κοινωνικούς προβληματισμούς, ερμηνεύοντας εκ νέου τα οπτικά αρχεία και τις παραδόσεις της Βραζιλίας.
Ειρωνευόμενη σφόδρα και με οξύ βλέμμα, καταγγέλλει τη βία κατά Αφροβραζιλιάνων, μεταναστών, ιθαγενών και LGBTQIA+ λαών. Σε άλλο έργο επιδραστικοί καλλιτέχνες χρησιμοποιούν κολάζ φωτογραφιών και Τεχνητή Νοημοσύνη για να ασκήσουν κριτική στην αποικιοκρατία και να δημιουργήσουν νέες αναπαραστάσεις προτύπων ομορφιάς, στοργής και πνευματικότητας. Οι αυτοπροσωπογραφίες του Πάουλο Ναζαρέτ αποτελούν εισαγωγή στο έντονο ενδιαφέρον μιας νέας γενιάς που βλέπει τη φωτογραφία ως έναν τρόπο για να εκτεθεί και σταδιακά να εξαφανιστεί η προκατάληψη και ο ρατσισμός της κοινωνίας.
Ο Μπραντόν Ζερκαρά εκθέτει καταστάσεις που βιώνει καταγγέλλοντάς τες μέσα από το εικαστικό του έργο. Μετατρέπει τα αποικιακά τραύματα, την παρενόχληση στον κυβερνοχώρο, τη σωματική και ηθική επιθετικότητα, τον εμπρησμό, την ομοφοβία, τη διατομεακότητα, τη βία των κυρίαρχων συστημάτων σε ακτιβιστικό καλλιτεχνικό υλικό.



Στο «Echoes from a Near Future» η Καρολίν Μονέ αντιτίθεται στη συλλογική συνείδηση, στην ανθρωπολογική, ευρωκεντρική και συντριπτικά πατριαρχική προσέγγιση του παρελθόντος και προβάλλει μια σειρά από προτομές ως έναν συγκινητικό φόρο τιμής σε δολοφονημένες και αγνοούμενες ιθαγενείς.Οι φετινές εκθέσεις αφήνουν τον θεατή με την αίσθηση και την ελπίδα ενός δυναμικού μέλλοντος για τις γενιές που έρχονται, όπου η τέχνη μπορεί να επηρεάσει και να απαντήσει άμεσα σε πραγματικά ζητήματα, όπως το σημερινό σκηνικό ανισοτήτων.



Οι καλλιτέχνες αφουγκράζονται τους κραδασμούς και συχνά καταπιάνονται με το παρελθόν, κινούνται σε πεδία πρωτόγνωρου προβληματισμού, παίρνουν ενεργή θέση στον δημόσιο διάλογο, αμφισβητούν την τοποθέτηση των θεσμών κρίνοντάς την άστοχη και αναλαμβάνοντας οι ίδιοι την ευθύνη ◆